
De Vislift voor plaatsing bij de Papsluis.
De Vislift voor plaatsing bij de Papsluis.
Altena – Vissen kunnen voortaan ongestoord zwemmen van de natuur in de Biesbosch tot diep in Altena. Waterschap Rivierenland nam opnieuw drempels weg: met visveilige pompen in gemaal Oostkil bij Hank en een vislift bij de historische Papsluis onder Werkendam.
Hoe beter leefgebieden van vissen op elkaar aansluiten, hoe rijker de ecologie en hoe beter de waterkwaliteit. Ook de Europese Kaderrichtlijn Water streeft naar duurzame bescherming van ecosystemen en watervoorraden. Daarom maakt het waterschap steeds meer stuwen, sluizen en gemalen ‘vispasseerbaar’. Eerder gebeurde dat tussen de Bakkerskil en de polders Boerenverdriet en Grote Waard. Opnieuw zijn nu twee objecten aangepast.
Gemaal Oostkil pompt sinds 1969 water uit de polders naar de Biesbosch als het nat is en laat water naar binnen als het droog is. Het gemaal verbindt de Bleeke Kil (binnendijks) met het Bovenste Gat van het Zand (buitendijks). Veel vissoorten bleken de pompen niet te kunnen passeren. De inlaat is nu aangepast en er staan nu twee visveilige pompen: uit tests bleek dat 99 procent van de vissen het gemaal veilig passeren. Dat is hoger dan de vereiste 95 procent die het waterschap hanteert bij nieuwe gemalen. De besturing is bovendien vernieuwd, capaciteit en rendement zijn vergroot. Tijdens de werkzaamheden in het najaar bleef het gemaal in bedrijf via een tijdelijke pompinstallatie.
De Papsluis is in 1815 gebouwd als meest zuidelijke inundatiesluis van de Nieuwe Hollandse Waterlinie; bij oorlogsdreiging zette deze sluis de Uppelsche Polder onder water om de vijand te weren. Het is een waaiersluis die ongeacht de stroming de deuren kon sluiten. Het is één van de weinige waaiersluizen in een voormalig getijdengebied, want de Bakkerskil stond in open verbinding met zee.
In de sluisdeuren zelf is een ‘rinket’ opengezet, een luikje onder water. Aan de polderzijde is een vislift gebouwd in de dam tussen de sluiskolk en de poldersloten. Deze zelfdenkende vispassage herkent elke vis en stelt de ideale stroomsnelheid in om de dam te passeren. De vislift voorziet in eigen onderhoud én houdt de kwaliteit van het water in de gaten. Met deze ‘Smart Vislift’ won het waterschap in 2019 de waterinnovatieprijs in de categorie Digitale Transformatie.